Birleşmiş Milletler’in yeni raporu, dünyanın mevcut politikalarla yüzyıl sonuna kadar 2,8 °C’lik bir sıcaklık artışına doğru ilerlediğini gösteriyor. Bu tablo, Paris Anlaşması’yla belirlenen 1,5 °C hedefinin artık neredeyse ulaşılamaz hale geldiğini ortaya koyuyor.
Gezegenin geleceğini korumak için artık “küçük adımlar” yeterli değil. BM’in yeni raporuna göre, eğer önümüzdeki birkaç yıl içinde köklü değişiklikler yapılmazsa, 2,8 °C yalnızca bir tahmin değil, yeni bir gerçeklik olacak. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, raporun yayımlanmasının ardından yaptığı açıklamada, “1,5 °C hedefini aşmak artık kaçınılmaz görünüyor. Yaşanabilir bir geleceğe giden yol her geçen gün daha da dikleşiyor,” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
UNEP tarafından hazırlanan rapora göre, ülkeler mevcut politikalarını aynen sürdürürse, küresel sıcaklık artışı yüzyıl sonunda 2,8 °C’ye ulaşacak. Hükûmetlerin sunduğu mevcut planların ve finansmana bağlı ek taahhütlerin tam olarak uygulanması halinde ise bu artış en iyi ihtimalle 2,3 °C civarında kalabilir. Yine de bu oran, iklim sisteminin geri dönülmez eşiği olarak görülen 1,5 °C’nin oldukça üzerinde.
Rapor, 2024 yılında küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 2,3 oranında arttığını da ortaya koyuyor. Bu artışın başlıca nedenleri arasında fosil yakıt kullanımı, ormansızlaşma ve El Niño etkisi bulunuyor. Uzmanlara göre, mevcut eğilim devam ederse, 2035 yılına kadar her yıl 12 ila 23 milyar tonluk bir “emisyon açığı” oluşacak. Yani ülkelerin yapması gerekenle gerçekten yaptığı arasında hâlâ devasa bir fark var.
Son Uyarı
BM yetkilileri, ülkelerin verdikleri iklim taahhütlerinin “iğneyi bile oynatmadığını” söylüyor. Politikaların yavaş ilerlemesi, küresel ısınmanın önlenmesini neredeyse imkânsız hale getiriyor. Guterres, bu tabloyu “iklim felaketiyle yüzleşmenin son uyarısı” olarak nitelendirdi. Bilim insanlarına göre, bu hızla devam edilirse 2,8 °C’lik bir dünya; aşırı sıcaklık dalgaları, tarımsal verim kaybı, su kıtlığı ve kıyı bölgelerinde kalıcı göç dalgaları anlamına geliyor. Uzmanlar, hükümetlerin fosil yakıt sübvansiyonlarını kaldırması, yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırması ve uyum politikalarını güçlendirmesi gerektiğini vurguluyor.