Akdeniz’de kruvaziyer turizmi yeniden yükselişe geçedursun, Barselona’dan Venedik’e birçok liman kenti, yolcu gemilerinin motorlarından kaynaklanan sülfür, is ve metan salımını azaltmak için yeni düzenlemelere hazırlanıyor.
Akdeniz kruvaziyer turizminde emisyon kaygısının yüksek olduğu kentlerin başında Barcelona geliyor. 2022 yılında Barselona Limanı’nda yalnızca kruvaziyer gemilerinden kaynaklanan kükürt oksit emisyonlarının, şehirdeki tüm otomobillerin toplamından yaklaşık üç kat fazla olduğu açıklandı. Bu çarpıcı veriler, çevre gözlem kuruluşlarının yayımladığı yeni raporlarla gün yüzüne çıktı. Barselona Belediyesi, 2030 yılına kadar yedi kruvaziyer terminalinden ikisini kapatmayı planlıyor. Ayrıca tüm rıhtımların karadan elektrik beslemesiyle donatılması hedefleniyor; bu sayede gemiler limana yanaştıklarında motorlarını kapatarak karbondan arındırılmış enerjiyle çalışabilecek. Bunun yanında, dünya genelinde kruvaziyer yolcu sayısı, 2019’da 30 milyonken 2023 yılında 35 milyona ulaştı. 2028 itibarıyla bu sayının 42 milyonu aşması bekleniyor. Uzmanlar, bu artışın liman kentlerinde hava ve deniz kirliliğini daha da artıracağı uyarısında bulunuyor.
Zorunluluk değil; Lüks
Brüksel merkezli Ulaştırma ve Çevre (Transport & Environment) kuruluşundan Sam Hargreaves, kruvaziyer gemilerinden alınacak bir verginin yeşil teknolojilere doğrudan kaynak yaratabileceğini belirterek, “Kruvaziyer seyahati bir lüks ürün; zorunlu bir ihtiyaç değil” ifadelerini kullandı. Modern kruvaziyer gemileri, adeta denizlerde süzülen gökdelen oteller gibi çalışıyor. Ancak bu devasa gemiler, halen denizlerde kullanımı yasal olan en kirli yakıt türlerinden birini tüketiyor. Bu yakıtların yanması sonucu kükürt dioksit, azot oksit, siyah karbon ve karbondioksitten çok daha güçlü bir sera gazı olan metan açığa çıkıyor.
Bu zararlı emisyonlar, hâlihazırda kara trafiği kaynaklı hava kirliliğiyle mücadele eden liman kentlerinin nüfus sağlığını tehdit ediyor. Doktorlar; bu tür kirleticilerin astım krizlerine, kalp hastalıklarına ve erken ölümlere yol açtığını, deniz ekolojisi uzmanları ise asitleşme ve gemi bacalarından suya karışan atıkların deniz canlılarını tehdit ettiğini belirtiyor.
Peki ya Akdeniz’in Geleceği?
Akdeniz, bugün dünyanın en yoğun ikinci kruvaziyer rotası konumunda. Bu nedenle Barselona, Venedik ve benzeri liman kentlerinin atacağı adımlar, kruvaziyer turizminin bölgeye temiz hava ve ekonomik katkı mı sağlayacağını, yoksa deniz kıyısı topluluklarını on yıllar sürecek çevresel zarara mı sürükleyeceğini belirleyecek.