New York’ta Bitcoin Madenciliği tartışması büyüyor. Santraller alınıyor, halk tepkili…
New York’ta faaliyet gösteren büyük ölçekli Bitcoin madencilik tesisleri, elektrik santrallerini satın alarak faaliyetlerini genişletirken, çevre ve halk sağlığı üzerindeki etkileri nedeniyle yerel toplulukların sert tepkisiyle karşılaşıyor. Gürültü, su kullanımı, hava kirliliği ve artan sera gazı emisyonları nedeniyle bölge sakinleri harekete geçti. New York eyaleti, ABD’nin en büyük dört Bitcoin madenciliği tesisine ev sahipliği yapıyor. Bu tesisler, binlerce güçlü bilgisayardan oluşan sunucu çiftlikleriyle 7/24 çalışıyor, yüksek miktarda enerji ve soğutma suyu kullanıyor, sürekli uğultu yayıyor ve önemli miktarda sera gazı salımı yapıyor. Yerel halk, bu durumun yaşam kalitesini ciddi biçimde düşürdüğünü savunuyor.
Buffalo yakınlarında yaşayan sosyoloji profesörü Erin Robinson, “Tesis bana yaklaşık 2,5 kilometre uzaklıkta ama uğultusunu evimde net şekilde duyuyorum,” diyerek durumu özetliyor. Bitcoin madenciliği, işlemleri doğrulamak için yüksek hesaplama gücü gerektiriyor ve bu da büyük miktarda enerji tüketimi anlamına geliyor. Özellikle elektrik maliyetlerinin düşük olduğu bölgeler madenciler için cazip hale geliyor. New York’un kuzeyindeki bazı küçük kasabalarda, eski doğalgaz santralleri madencilik şirketleri tarafından satın alınarak yeniden faaliyete geçirildi. Ancak bu santrallerin kullanımındaki artış, emisyonların da ciddi biçimde yükselmesine yol açtı.
Seneca Gölü kıyısındaki Greenidge Generation tesisinde, 2020’den bu yana bitcoin madenciliği yapılıyor. Tesisin önceki yıllara göre altı kat daha fazla sera gazı salımı yaptığı mahkeme belgelerinde yer aldı. New York Eyaleti, 2022 yılında kripto para madenciliği yapan fosil yakıtlı santraller için iki yıllık ruhsat yenileme moratoryumu getirdi. Ancak Greenidge, başvurusunu yasa yürürlüğe girmeden yaptığı için geçici olarak faaliyetine devam ediyor. Yerel halk ve çevreci gruplar, tesislerin kapatılması veya sınırlandırılması için mahkemeye başvurdu. Seneca Lake Guardian gibi gruplar, tesisten Seneca Gölü’ne yapılan sıcak su deşarjlarının alg patlamalarına neden olabileceğini ve içme suyu kaynaklarını tehdit ettiğini savunuyor.
Benzer bir durum, Buffalo yakınlarındaki North Tonawanda kasabasında da yaşanıyor. Kanada merkezli Digi Power X adlı şirketin satın aldığı doğalgaz santrali, günde 500 bin galon (yaklaşık 1.900 ton) su kullanarak madencilik faaliyetlerini sürdürüyor. Yerel halk, çıkan uğultular ve çevre etkileri nedeniyle itiraz etti. Sonunda iki yıllık kripto madenciliği yasağı getirildi ve resmi gürültü ölçümleri başlatıldı. Uzmanlar, özellikle şebekeden enerji kullanan madencilik tesislerinin etkilerinin daha zor takip edilebildiğini ve bu nedenle düzenlenmelerinin güç olduğunu belirtiyor. Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, ABD’deki 34 büyük bitcoin madeninin enerji tüketiminin, Los Angeles şehrinin toplam elektrik tüketiminden %33 daha fazla olabileceğini ortaya koydu.
Kripto para endüstrisi ise bu eleştirilere karşı çıkarak, madencilik tesislerinin gerektiğinde faaliyetlerini durdurup şebekeyi dengeleyebileceğini savunuyor. Ancak New York Bağımsız Sistem Operatörü’ne göre bu iddialar henüz gerçek operasyonlarla kanıtlanmış değil.
Öte yandan, eski Başkan Donald Trump’ın da destek verdiği bu sektör, düzenlemelerde daha fazla serbestlik talep ediyor. Trump ailesinin Bitcoin madenciliğiyle ilgili yatırımları olduğu biliniyor. New York enerji şebekesinden sorumlu kurum, önümüzdeki 10 yılda artan enerji talebine dikkat çekiyor. Bu talebin önemli bir kısmının Bitcoin madenciliği ve veri merkezlerinden geleceği belirtiliyor. Ancak Dresden ve North Tonawanda’daki tesisler hâlâ faaliyetlerini sürdürüyor. Profesör Robinson’un sözleri, pek çok yerel sakinin ortak kaygısını özetliyor: “Hâlâ biz halk olarak bu tesislerin zararlarını ispatlamakla yükümlüyüz. Yetkililer, felaket yaşanana kadar her şeyin güvenli olduğunu varsayıyor.”