Yeni yayımlanan bir araştırmaya göre, küresel ölçekte etkisini artıran iklim değişikliği, kadınlarda kanser görülme sıklığını ve kansere bağlı ölüm oranlarını yükseltiyor.
Özellikle Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yapılan çalışmalarda, sıcaklık artışlarıyla birlikte meme, yumurtalık, rahim ve rahim ağzı kanseri vakalarının anlamlı şekilde arttığı tespit edildi. Frontiers in Public Health dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, sıcaklıklardaki her 1°C’lik artış, kanser vakalarında 100.000 kişi başına 107’den 280’e kadar bir artışa neden oluyor. Ölüm oranları ise aynı sıcaklık artışıyla birlikte 160’tan 332’ye yükseliyor. Yumurtalık kanseri en hızlı artan tür olurken, en düşük artış rahim ağzı kanserinde gözlemlendi. Araştırma, Katar, Bahreyn, Ürdün, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi sıcaklık artışından en çok etkilenen ülkelerde yürütüldü. Bu ülkelerde, sıcak hava dalgalarının kanser riski üzerindeki etkisinin daha belirgin hale geldiği görülüyor. Örneğin Katar’da, sıcaklığın 1°C artması, meme kanseri sıklığında 100.000 kişide 560 vaka artışına yol açıyor.
İklim Krizi ve Sağlık Arasındaki Bağ Güçleniyor
Bilim insanları, iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerinin giderek daha görünür hale geldiğini vurguluyor. Sıcaklık artışları; hava, su ve toprakta kirlenmeye neden olurken, bu durum kanserojen maddelere maruziyeti artırıyor. Ayrıca, aşırı hava olayları sağlık sistemlerine zarar vererek, erken tanı ve tedaviye erişimi de zorlaştırıyor.
Çalışmanın eş yazarı Dr. Sungsoo Chun’a göre, iklim değişikliği birden fazla yolla kanser riskini artırabilir: “Sıcak hava, çevresel toksinlere maruziyeti artırır, sağlık sistemlerinin işleyişini bozar ve hücresel düzeyde biyolojik süreçleri etkileyebilir. Bu da zamanla kanser riskini artırır.”
Kadınlar Daha Fazla Risk Altında
Araştırmacılar, kadınların iklim kaynaklı sağlık risklerine daha açık olduğuna dikkat çekiyor. Kadınların fizyolojik yapılarının yanı sıra sağlık hizmetlerine erişimdeki eşitsizlikler, riski artıran başlıca etkenler arasında yer alıyor. Özellikle yoksul ve marjinalleşmiş kadınlar, hem çevresel tehlikelere daha fazla maruz kalıyor hem de erken teşhis ve tedaviye erişimde zorluk yaşıyor.
Uzmanlar, iklim değişikliği ile artan sağlık tehditlerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtiyor ve kamu sağlık politikalarının bu yeni riskleri dikkate alarak şekillendirilmesi çağrısında bulunuyor. Araştırmacılar, elde edilen bulguların doğrudan nedensellik ortaya koymadığını ancak farklı ülkelerde ve kanser türlerinde gözlenen tutarlı artışların daha fazla araştırma yapılması gerektiğini gösterdiğini vurguluyor.