Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım atarak karbon piyasalarını birleştirmek üzere anlaştı.
Planlanan bağlantı anlaşması kapsamında, AB veya Birleşik Krallık tarafından verilen karbon izinlerinin karşılıklı olarak diğer tarafın sera gazı emisyon ticaret sistemine uygun kabul edilmesi öngörülüyor. Bu açıklama, pazartesi günü ilk kez düzenlenen AB-Birleşik Krallık zirvesinde güvenlik, savunma, göç, enerji ve iklim politikaları gibi pek çok alanda varılan yeni anlaşmaların bir parçası olarak paylaşıldı.
2005 yılında kurulan AB Emisyon Ticaret Sistemi (EU ETS), elektrik ve ısı üretimi, petrol rafinerileri, çelik, çimento, kâğıt, kimya ve ticari havacılık gibi sera gazı yoğun sektörlerde karbon emisyonlarına bir bedel getiriyor. AB ETS’nin 2020-2030 döneminde yaklaşık 40 milyar avro gelir sağlaması bekleniyor. AB Komisyonu, 2023 yılında Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması’nı (CBAM) devreye almış, bu uygulama ile AB dışından ithal edilen ürünlerin karbon maliyetini eşitleyerek “karbon kaçağı”nı önlemeyi hedeflemişti. Birleşik Krallık ise Brexit’in ardından 2021 yılında kendi Emisyon Ticaret Sistemi’ni devreye sokmuş ve 2027’de kendi CBAM uygulamasını hayata geçireceğini açıklamıştı.
Bu anlaşma sayesinde, AB ya da İngiltere’deki bir şirketin aldığı karbon izni, diğer tarafta da geçerli olabilecek. Böylece iki taraf arasında daha adil ve verimli bir karbon ticareti ortamı sağlanacak. Anlaşma kapsamında elektrik üretimi, sanayi, ulaştırma ve havacılık gibi sektörlerin kapsanması bekleniyor. AB, 2005’ten bu yana karbon salan şirketlerden ücret alıyor. Toplanan bu paralar yeşil projelere aktarılıyor. Aynı şekilde İngiltere de Brexit sonrası kendi sistemini kurmuştu. Şimdi bu iki sistemin uyumlu hale getirilmesi hedefleniyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “İklim konusunda öncülük etmeye kararlıyız. Karbon ticaret sistemlerimizi birleştirmek, bu yolda büyük bir adım,” dedi.
Bu iş birliği sayesinde hem çevre korunacak hem de Avrupa’daki şirketler için rekabet daha adil hale gelecek.