Yemek pişirirken kullandığımız yağlar, hem sağlığımız hem de yemeğin tadı açısından büyük önem taşıyor. Ancak raflarda onlarca farklı yağ seçeneği varken hangisinin en doğru tercih olduğu kafaları karıştırabiliyor…
Uzmanlara göre yemeklik yağ seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli faktörlerden biri, pişirme yöntemi ve ısının derecesi. Çünkü her yağın kendine özgü bir “dumanlanma noktası” var ve bu noktanın üzerinde ısıtıldığında hem besin değeri düşüyor hem de zararlı bileşenler ortaya çıkabiliyor. En çok önerilen ve yaygın kullanılan yağlardan biri zeytinyağı. Özellikle sızma zeytinyağı, içerdiği antioksidanlar ve kalp dostu tekli doymamış yağ asitleriyle öne çıkıyor. Bu yağ, salatalarda, soğuk mezelerde ve düşük ısıda pişirilen yemeklerde kullanıldığında besin değerini koruyor. Daha yüksek ısılarda pişirme yapılacaksa, rafine edilmiş zeytinyağı daha uygun bir seçenek olabiliyor.
Avakado Yağı
Yüksek ısıya dayanıklı ve sağlıklı bir alternatif arayanlar için avokado yağı dikkat çekiyor. Dumanlanma noktası oldukça yüksek olan bu yağ, hem kızartmalarda hem de ızgara tariflerinde güvenle kullanılabiliyor. Ayrıca avokado yağı, lutein gibi antioksidanlar da içerdiği için göz sağlığı açısından da destekleyici.
Asya mutfağında yaygın olarak kullanılan susam yağı, güçlü aroması ve antioksidan bileşenleriyle dikkat çekiyor. Özellikle kısa sürede yüksek ısıda pişirilen yemeklerde ya da salata soslarında tercih ediliyor. Bunun yanında, E vitamini bakımından zengin olan aspir yağı da hem nötr tadı hem de ısıya dayanıklılığı sayesinde çok yönlü bir kullanım sunuyor.
Ancak her yağ pişirme için uygun değil. Örneğin keten tohumu yağı ve balık yağı gibi seçenekler, yüksek besin değerlerine sahip olsalar da ısıya maruz kaldıklarında bu özelliklerini kaybediyorlar. Bu tür yağlar çiğ olarak, örneğin yoğurt ya da salata üzerine eklenerek tüketilmeli. Ceviz yağı da benzer şekilde, sadece çiğ kullanım için öneriliyor çünkü ısıtıldığında hem tadı acılaşıyor hem de yapısı bozulabiliyor. Palmiye yağı ise özellikle rafine edilmemiş türlerinde sağlık açısından tartışmalı bir yere sahip olduğu için dikkatli tüketilmesi gerekenler arasında yer alıyor.
Lezzet Bir Yana…
Yağ seçerken sadece lezzet değil, pişirme sıcaklığına uygunluk, içerdiği sağlıklı yağ asitleri ve doğal olup olmadığı gibi kriterler de göz önünde bulundurulmalı. Kısacası tek bir “en iyi” yağdan söz etmek mümkün değil; önemli olan yemeğe ve pişirme yöntemine göre doğru yağı seçmek. Böylece hem sağlıklı beslenmek mümkün oluyor hem de yemeklerin lezzetinden ödün verilmiyor.