Dünya, geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasına doğru ilerliyor. Yeni bir bilimsel rapora göre, okyanusların ısınmasıyla birlikte mercan resifleri artık “toplu çöküş” riskinin eşiğinde.
Küresel sıcaklık artışı ortalama 1,4 °C’ye ulaşmış durumda ve bu, doğanın kaldırabileceği sınırın çok ötesinde.Oysa mercanlar, deniz yaşamının kalbi gibidir. Okyanus tabanında sessizce duran bu renkli canlılar, deniz türlerinin dörtte birine ev sahipliği yapar. Ama artık renklerini kaybediyorlar. Sıcaklık yükseldikçe beyazlayan, sonra da ölen mercanlar, yalnızca ekosistemlerin değil, kıyı topluluklarının da geleceğini karartıyor. Çünkü resifler, balıkçılıktan turizme kadar milyonlarca insanın geçim kaynağı.
Bilim insanları, bu kırılma noktasını 1,2 °C civarında görüyor. Yani, dünya bugünkü ısısında bile o eşiği çoktan aşmış olabilir. Exeter Üniversitesi’nin liderlik ettiği araştırma, yalnızca mercanları değil, Amazon ormanlarını, Grönland buzullarını ve Batı Antarktika’yı da kapsıyor. Her biri, iklim sisteminin bir başka “sigortası”. Ve her biri tehlikeli biçimde gevşiyor.
Umut Yok Değil
Bazı araştırmacılar yine de umutlu. Mercanların daha sıcak sularda bile dayanıklılık geliştirebileceğini, doğanın adaptasyon gücünün hafife alınmaması gerektiğini söylüyorlar. Ancak bu, rehavet değil, aksine acil eylem çağrısı anlamına geliyor. Çünkü her gecikme, yeni bir ekosistemin kaybı demek.
Bilim insanları aynı zamanda “pozitif eşik noktaları”ndan da söz ediyor: yenilenebilir enerjiye geçiş, elektrikli ulaşım, sürdürülebilir yaşam biçimleri gibi değişimlerin hızlanması halinde, gezegenin kendi kendini iyileştirme gücü tetiklenebilir. Ama şunu unutmamak gerekiyor: Doğa, geri sayımı başlattı. Mercanlar susarak çığlık atıyor ve onları duyup duymamak, bizim elimizde.