Çin, çevresel finansman alanında küresel bir güç haline geldi. 2024’ün sonunda yeşil, sosyal ve sürdürülebilirlikle bağlantılı tahvillerde toplam 555,5 milyar ABD doları’nlık ihraçla, finans dünyasında sadece hacimle değil yönelimle de dikkat çekiyor.
Bugün Çin’de yeşil tahviller hâlâ piyasaya yön verse de, son dönemde sosyal etkili ve sürdürülebilirlik bağlantılı tahvillerde hızlı bir artış göze çarpıyor. Bu da yatırımcıların artık yalnızca karbon azaltımına değil, sosyal fayda ve dayanıklılık projelerine de kaynak aktardığını gösteriyor.
Çin hükümeti, bankaların daha fazla yeşil tahvil tutması ve çevre dostu projelere finans sağlaması için güçlü teşvikler sunuyor. Merkez Bankası ve düzenleyici kurumlar, bu dönüşümün finans sektöründe kalıcı bir yer edinmesi için devrede. Geçtiğimiz yaz güncellenen “yeşil finans kataloğu” da bu adımların bir parçası. Artık iklim krizine dayanıklılık projeleri de bu kapsama alınabilir; bu, sel, kuraklık veya aşırı hava olaylarına karşı dirençli altyapıların finansmanı anlamına geliyor.
Eleştiriliyor…
Buna karşın Çin, özellikle yurtdışındaki enerji yatırımları nedeniyle eleştiriliyor. Pek çok Çinli banka, başka ülkelerde hâlâ kömür ve yüksek emisyonlu projelere kaynak sağlıyor. Bu durum, ülkenin içerdeki yeşil adımları ile dışarıdaki finansman pratikleri arasında çelişki yaratıyor. Öte yandan Çin, küresel standartlarla uyumlu olmak için uluslararası sınıflandırma sistemlerine katılıyor. Avrupa ile Çin’in kriterleri hâlâ tam örtüşmese de, bu çabalar sınır ötesi yatırımlarda daha fazla şeffaflık sağlayabilir. Önümüzdeki dönemde gözler, Pekin’in Birleşmiş Milletler’e sunacağı yeni iklim taahhütlerinde olacak. Daha güçlü ve iddialı hedefler bekleniyor. Bu, yalnızca Çin’in değil, küresel yeşil finans piyasalarının da yönünü belirleyecek.
Türkiye açısından bakıldığında, Çin’in geliştirdiği bu finansman modelleri ilham verici. Biz de yeşil tahvil piyasasını büyütmeyi hedefliyoruz. Ancak düzenleyici çerçeve, şeffaflık ve yatırımcı güveni olmadan bu fonları çekmek kolay olmayacak. Çin’in attığı adımlar, bize hem fırsatları hem de eksiklerimizi gösteriyor.