Türkiye delegasyonu, Şili’deki SACO Bienali’nde sanat, teknoloji ve ekolojiyi buluşturuyor. Türkiye’den sanatçılar, Şili’nin Atacama Çölü’ndeki ‘Karanlık Ekosistemler’i yorumluyor.
Küratör Fırat Arapoğlu’nun projesi kapsamında, sanatçılar Mustafa Avcı, Ahmet Rüstem Ekici ve Hakan Sorar’dan oluşan Türkiye delegasyonu, Şili’nin Antofagasta kentinde düzenlenen SACO1.2 “Ecosistemas oscuros” (Karanlık Ekosistemler) Bienali’ne katılıyor. Bienal Direktörü Dagmara Wyskiel’in özgün fikrinden yola çıkan bu edisyon, SAHA’nın desteğiyle 24 Haziran – 14 Eylül 2025 tarihleri arasında Atacama Çölü’nün kalbinde sanat ve bilim arasındaki diyaloğu güçlendirmeyi amaçlıyor.
Bienalin “Karanlık Ekosistemler” başlıklı ana teması, “yaşamın tarihinin özünde bir direniş stratejileri zinciri olduğu” fikrinden yola çıkıyor. Görünmeyende, en zorlu koşullarda varlığını sürdüren ve genellikle erişilemez bölgelerde bulunan “karanlık biyosfer” kavramına odaklanan bienal, hayatta kalmanın kaba kuvvetle değil, geri kalan her şey yok olurken saklanarak direnmekle mümkün olduğunu vurguluyor. Bu çerçevede, Türkiye’den sanatçılar geçmişle gelecek, insan faaliyetiyle doğanın kırılganlığı ve dijital ile fiziksel gerçeklikler arasındaki kesişimleri araştıran eserler sunuyor.
- Mustafa Avcı, “Echoes of a Forgotten Field” (Unutulmuş Bir Tarlanın Yankıları) başlıklı ses enstalasyonunda, Anadolu’nun geleneksel tarım araçlarını (korkuluklar gibi) kullanarak insan faaliyetlerinin ekosistemler üzerindeki etkisini sorgulayan sürükleyici bir deneyim yaratıyor.
- Sanatçı ikilisi Ahmet Rüstem Ekici ve Hakan Sorar ise iki farklı eserle bienalde yer alıyor. “Inhabiting the Void” (Boşluğu Mesken Tutmak), tiyatro sahnesini artırılmış gerçeklik (AR) ve Antofagasta mimarisi ile Atacama çölünden ilham alan tasarımlarla yeniden yorumlayarak boşlukları verimli bir anlatı alanına dönüştürüyor. “Theatrum Mundi” ise izleyiciyi pasif rolden çıkarıp yaratıcı sürecin aktif bir parçası olmaya davet eden interaktif bir platform sunuyor.
Küratör Fırat Arapoğlu, projenin bütüncül vizyonunu şu sözlerle ifade ediyor: “Bu projeler birlikte, geçmişle gelecek, maddi olanla olmayan, varlık ve yokluk arasında bir diyalog sunuyor. Bizi, hızla değişen bir dünyada direnç, adaptasyon ve yaşamın birbirine bağlılığı üzerine düşünmeye teşvik ederek dönüşüm ve kayıp alanlarını mesken tutmaya davet ediyorlar.”
Türkiye ekibinin katılımı, Türkiye’den görsel sanatlar alanında çalışan profesyonellerin uluslararası etkileşimini artırmayı hedefleyen SAHA tarafından desteklenmektedir. Atacama Çölü’ndeki bu büyük görsel sanatlar buluşması, Escondida | BHP’nin sunumuyla ve Şili Kültür, Sanat ve Miras Bakanlığı’nın PAOCC programı tarafından finanse edilmektedir.