Dünya liderleri, bilim insanları ve sivil toplum temsilcileri, gelecek ay Fransa’nın Nice kentinde düzenlenecek küresel konferansta okyanusların karşı karşıya olduğu derin krizi ele almak üzere bir araya gelecek.
7-13 Haziran tarihleri arasında Fransa ve Kosta Rika’nın ev sahipliğinde düzenlenecek Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansı, artan deniz sıcaklıkları, plastik kirliliği ve okyanus kaynaklarının tükenişi gibi kritik sorunlara çözüm bulmayı amaçlıyor. Konferansta, “Nice Okyanus Eylem Planı” adı verilen yeni bir yol haritası açıklanacak. Bu plan kapsamında, deniz kirliliğinin azaltılması, aşırı avlanmanın önlenmesi ve iklim değişikliğinin deniz yaşamına etkilerinin hafifletilmesi için küresel çapta adımlar atılması bekleniyor.
Fransa, konferans sırasında açık denizlerde biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik uluslararası bir anlaşma için 60 ülkenin onayını almaya çalışacak. Ayrıca dünya okyanuslarının yüzde 30’unun koruma altına alınması, deniz taşımacılığının karbon salımından arındırılması ve okyanus koruma çalışmalarına yönelik finansmanın artırılması da gündemde yer alıyor. Tüm bu hedeflerin hayata geçmesi için, yaklaşık 100 milyar dolarlık bir küresel taahhüt çağrısı yapılması planlanıyor.
Konferansın resmi deklarasyonunda yer almayan ancak dikkat çeken bir diğer tartışma konusu ise derin deniz madenciliği. Trump yönetiminin Amerikan Samoası açıklarında deniz tabanında madencilik faaliyetlerine izin vermesi, bu alandaki endişeleri yeniden gündeme taşıdı. Konu, uluslararası alanda henüz uzlaşma sağlanamadığı için resmi gündeme alınmadı ancak konferans süresince dolaylı olarak gündeme gelmesi bekleniyor. Kosta Rika’nın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Maritza Chan Valverde, bu kez sözden çok eyleme odaklanacaklarını vurgulayarak, “Bu sefer ne farklı? Sıfır retorik. Maksimum sonuç.” ifadesini kullandı.
Okyanusların sağlığı, yalnızca deniz canlılarını değil, tüm gezegenin geleceğini yakından ilgilendiriyor. Artan sıcaklıklar, deniz fırtınalarını güçlendirirken, plastik atıklar deniz yaşamını tehdit ediyor, deniz ürünlerini tüketen insanlar için sağlık riski oluşturuyor. Aşırı avlanma, milyarlarca insanın temel besin kaynağını tehlikeye atarken, deniz taşımacılığı iklim krizine katkıda bulunan başlıca unsurlardan biri olmaya devam ediyor. Bu nedenle okyanusların korunması, yalnızca çevresel değil, aynı zamanda ekonomik, toplumsal ve halk sağlığı açısından da küresel bir öncelik haline gelmiş durumda. Nice’te verilen siyasi sözlerin, gerçekçi ve kalıcı çözümlere dönüşüp dönüşmeyeceği ise, bu konferansın başarısını belirleyecek en kritik unsur olacak.