ABD’nin üç büyük finansal düzenleyicisi, bankaların iklim risklerini yönetmesini öngören çerçeveyi iptal etti. Karar, sürdürülebilir finans çevrelerinde “iklim riskleri artık göz ardı mı ediliyor?” tartışmasını yeniden alevlendirdi.
ABD Merkez Bankası (Fed), Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) ve Para Denetleme Ofisi (OCC), 2023’te ortaklaşa yayımladıkları “İklime İlişkin Finansal Risk Yönetimi Prensipleri”ni yürürlükten kaldırdı. Bu çerçeve, 100 milyar doların üzerinde varlığa sahip büyük bankaların iklim değişikliğine bağlı fiziksel ve geçiş risklerini analiz etmesini, bunları genel risk stratejisine dahil etmesini öngörüyordu.
Ancak düzenleyiciler, mevcut risk yönetimi standartlarının zaten yeterli olduğunu savunarak uygulamayı geri çekti. Kararın ardında, iklim odaklı düzenlemelerin bankalar üzerinde fazladan bürokratik yük oluşturduğu gerekçesi yatıyor.
Finans Dünyasında Şaşkınlık
Bu adım, küresel finans dünyasında şaşkınlıkla karşılandı. Çünkü son yıllarda bankalar, hem yatırımcı baskısı hem de artan iklim krizinin ekonomik etkileri nedeniyle, iklim riskini geleneksel finansal risklerin yanında ayrı bir başlık olarak ele almaya başlamıştı. Şimdi ise tablo tersine dönüyor. ABD’nin bu kararı, finans sektöründe “iklim riskleri artık temel bir finansal gerçek değil mi?” sorusunu gündeme taşıyor. Eleştirmenlere göre, çerçevenin kaldırılması bankaların kısa vadeli risklere odaklanmasını kolaylaştırırken, uzun vadeli iklim etkilerini görünmez kılma riski taşıyor.
Sürdürülebilir iş dünyası açısından mesele yalnızca finansal değil, stratejik bir kırılma noktası. Çünkü iklim risklerini yöneten kurumlar, tedarik zincirinden enerji politikalarına kadar geniş bir alanda dayanıklılık kazanıyor. Bu riskleri görmezden gelenler ise geleceğin ekonomisinde geride kalma tehlikesiyle karşı karşıya.
Türkiye ve Avrupa Bağlamında da Etkili
Avrupa’da bankalar ve yatırımcılar, sürdürülebilirlik raporlaması ve yeşil finans çerçevelerine giderek sıkı şekilde bağlanıyor. Türkiye’de ise iklim riskleri henüz finansal denetim süreçlerinin merkezine alınmış değil. ABD’deki bu geri adım, uluslararası bankalar ve Türkiye’deki kurumsal yatırımcılar için bir uyarı niteliğinde: Sürdürülebilir iş stratejileri, regülasyon eksikliği veya geri çekilen çerçeveler nedeniyle geri plana itilmemeli. Kurumlar kendi risk yönetimi mekanizmalarını oluşturmak ve iklimle ilgili finansal etkileri görünür kılmak zorunda.