Apple hissedarları, şirketin Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık (DEI) programlarının sonlandırılmasını öneren teklifi büyük bir çoğunlukla reddetti.
DEI politikalarına yönelik artan siyasi ve hukuki baskılara rağmen, Apple bu alandaki duruşunu koruyacağını gösterdi. Yapılan oylamada hissedarların %97’si, DEI programlarının kaldırılmasına karşı oy kullandı. Bu sonuç, özellikle muhafazakâr grupların ve ABD Başkanı Donald Trump’ın şirketlerin DEI girişimlerine karşı artan baskılarına rağmen alındı.
DEI Programlarına Yönelik Hukuki ve Finansal Riskler
Kasım 2024’te Donald Trump’ın ikinci kez ABD Başkanı seçilmesinin ardından, kurumsal DEI programlarına yönelik siyasi ve hukuki zorluklar giderek arttı. Trump, seçim kampanyası boyunca DEI politikalarına karşı sert eleştirilerde bulunmuştu ve Ocak 2025’te göreve gelmesinin ardından bu tutumunu sürdürdü. Şubat 2025’te Florida Başsavcısı James Uthmeier, perakende devi Target’a karşı bir dava açarak şirketin DEI politikalarının hissedarları yanılttığını ve mali zarara yol açtığını öne sürdü. Bu dava, Apple da dâhil olmak üzere diğer büyük şirketlerin benzer hukuki incelemelere maruz kalabileceği endişesini artırdı. Bu gelişmelerin etkisiyle, Google, Meta ve Walmart gibi birçok büyük şirket DEI politikalarını geri çekmeye başladı.
Apple, Siyasi ve Ticari Dengeleri Nasıl Koruyacak?
Apple’ın DEI politikalarını sürdürme kararı, siyasi baskılara karşı bir meydan okuma olarak yorumlansa da, şirketin aynı zamanda Trump yönetimi ile iyi ilişkilerini korumaya çalıştığı da dikkat çekiyor. Apple CEO’su Tim Cook ile Başkan Trump arasındaki iletişimin olumlu olduğu belirtiliyor. Apple, ABD’de ticaret politikalarından etkilenmemek adına Trump yönetimiyle güçlü bir diyalog yürütmeye çalışıyor. Örneğin, Çin’de üretilen iPhone’ların ithalatına yönelik gümrük vergilerinden muaf tutulma konusunda önemli kazanımlar elde etti. Ayrıca, Apple geçtiğimiz günlerde ABD’ye 500 milyar dolarlık yatırım yapacağını ve önümüzdeki beş yıl içinde 20 bin yeni istihdam yaratacağını açıkladı. Bu hamle, Trump yönetimi tarafından olumlu karşılanırken, Apple’ın bir yandan DEI politikalarını koruyup diğer yandan ticari avantajlarını sürdürebilmek için ince bir denge gözettiğini gösteriyor.
Apple’a DEI Karşıtı Baskılar Artıyor
Apple, DEI karşıtı baskılara ilk kez maruz kalmıyor. Şirket, muhafazakâr düşünce kuruluşu National Center for Public Policy Research tarafından sunulan teklife yanıt vermek zorunda kaldı. Kuruluşun Özgür İşletmeler Projesi’nin yöneticisi Stefan Padfield, Apple’ın DEI politikalarının hukuki sorunlara yol açabileceğini ve şirketin işleyişine zarar vereceğini savundu. Toplantıda yaptığı açıklamada, “DEI’nin devri kapanıyor, liyakat geri dönüyor” diyen Padfield, Trump yönetiminin Adalet Bakanlığı’na DEI programlarının belirli gruplara karşı ayrımcılığa neden olup olmadığını inceleme talimatı verdiğini belirtti. Buna rağmen, Apple’ın hissedarları, şirketin çeşitlilik ve dahiliyet politikalarını sürdürmesi yönünde açık bir mesaj verdi.
Apple’ın Geleceği: DEI Politikaları Devam Edecek mi?
Apple’ın en son 2022’de yayımladığı çeşitlilik raporuna göre, şirketin küresel iş gücünün üçte ikisi erkeklerden ve büyük bir kısmı beyaz veya Asyalı çalışanlardan oluşuyor. Bu oranlar, teknoloji sektörünün genelindeki eğilimlerle paralellik gösteriyor ve sektör genelinde çeşitlilik çabalarının sınırlı başarı sağladığını ortaya koyuyor. Şirketin hissedar toplantısında basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Tim Cook, Apple’ın mevcut kararını savundu ancak gelecekte değişim sinyali verdi. “Hukuki düzenlemeler değiştikçe bazı uyarlamalar yapmamız gerekebilir, ancak temel değerlerimiz olan saygı ve kapsayıcılıktan asla ödün vermeyeceğiz,” diyen Cook, DEI programlarının şirketin uzun vadeli stratejisinin bir parçası olmaya devam edeceğini vurguladı. Apple’ın bu konuda nasıl bir yol izleyeceği, ABD’deki siyasi atmosferin şekillenmesine bağlı olacak gibi görünüyor.