AB'nin 2030 Yılı Çevre Politikası Hedefleri Zorlu Olacak
AB 8. Çevre Eylem Programı (ÇEP), Avrupa Yeşil Mutabakatı üzerine inşa edilmiş olup 2030 yılına kadar AB çevre politikasının çerçevesini belirlemektedir. Avrupa Çevre Ajansı'nın (EEA) bugün yayınlanan programa ilişkin ilk izleme raporu, AB'nin Avrupa Komisyonu'nun 8. ÇEP İzleme Tebliği'nde belirtilen izleme hedeflerinin çoğunu karşılayamayabileceğini göstermektedir. Daha hızlı ilerleme için Üye Devletlerin mevcut yasaları daha güçlü bir şekilde uygulamaları, ek tedbirler almaları ve iklim ve çevre konularını diğer politika alanlarında yaygınlaştırmaları gerekmektedir.
EEA'nın 8. Çevre Eylem Programı (EAP) hedeflerine yönelik ilerlemeye ilişkin izleme raporu, 28 gösterge ve izleme hedefine dayalı olarak Avrupa'nın temel çevre ve iklim hedeflerine yönelik ilerlemeyi değerlendirmektedir. Rapor, 2030 yılına kadar her yıl yayınlanacak olan serinin ilkidir.
EEA analizine göre, AB 2030 yılına kadar hedeflerin çoğunu karşılayamayabilir. Üretim ve tüketimle ilgili çevresel ve iklimsel baskıların azaltılmasına yönelik 8. EAP öncelikli hedefi söz konusu olduğunda durum özellikle zor görünüyor. Enerji tüketimi, döngüsel malzeme kullanım oranı ve organik tarım yapılan alanların payına ilişkin hedeflerin 2030 yılına kadar gerçekleştirilmesi pek mümkün görünmemektedir.
Ancak EEA raporu, diğer bazı 2030 izleme hedeflerine ulaşma görünümünün olumlu olduğunu göstermektedir. Örneğin, yeşil ekonominin tüm ekonomi içindeki payının artmaya devam etmesi ve ince partikül maddeye maruz kalmaya bağlı erken ölümlerin sıfır kirlilik eylem planı hedefi doğrultusunda azalması çok muhtemeldir.
EEA raporu ayrıca 8. EAP hedeflerine ulaşılmasını sağlayabilecek bazı koşulları da incelemektedir. EEA raporuna göre, genel olarak bu koşulların 2030 yılına kadar yerine getirilmesine ilişkin görünüm olumludur, ancak fosil yakıt sübvansiyonlarının gecikmeksizin kaldırılması, çoğu AB Üye Devleti'nin bunu yapmak için hala somut planları olmadığı için olası görünmemektedir.
"Analizimiz, Üye Ülkelerin 2030 yılına kadar Avrupa'nın çevre ve iklim hedeflerini karşılamak için eylemlerini acilen güçlendirmeleri gerektiğini göstermektedir. Bu, mevcut yasaların tam olarak uygulanmasını, geleceğe dönük teknolojilere yapılan yatırımların artırılmasını ve sürdürülebilirliğin tüm politikalarda merkezi bir unsur haline getirilmesini içermektedir." Leena Ylä-Mononen EEA İcra Direktörü
EEA raporu, 8. EAP izleme hedeflerinden bazılarının Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın yüksek hedeflerini yansıttığı ve Üye Devletlerin bu hedeflere ulaşmak için önlem almak üzere daha fazla zamana ihtiyaç duyabileceği sonucuna varmaktadır. Aynı zamanda, hedeflerin birçoğu 2030 yılına kadar, son 10 yıldaki ilerlemeye kıyasla iki ila dokuz kat daha hızlı ilerleme gerektirmektedir. EEA raporuna göre, genel olarak, Üye Devletler tarafından mevcut mevzuatın daha güçlü bir şekilde uygulanması, gerektiğinde ilave politika ve tedbirlerin gündeme getirilmesi ve çevre ve iklim politikalarının diğer politika alanlarına yaygınlaştırılması acilen gereklidir.
8. EAP izleme hedefleri ve göstergeleri Temmuz 2022'de Avrupa Komisyonu tarafından belirlenmiştir. EEA, 8. EAP öncelikli hedeflerine yönelik ilerlemeyi yıllık olarak değerlendirecek olan EEA, 8. EAP izleme raporlarının sonuçlarını, 2025 yılında yayınlanacak olan Avrupa'da çevrenin durumu ve görünümüne ilişkin öncü raporunda kullanacaktır.