Ağır hizmet filosu üreticilerinin çabalarını elektrifikasyona doğru kaydırmaları gerekiyor.
Ulaştırma bakanlarının (13 Mayıs) blok genelinde ağır hizmet filosunda sıfır emisyonlu araçların payını kademeli olarak arttırma konusunda anlaşmaya varmasıyla, AB kamyonlarının karbondioksit emisyonlarını 2040 yılına kadar mevcut seviyelerden %90 oranında azaltması gerekecek.
İtalya, Polonya ve Slovakya’nın yasayı engelleme girişimlerine rağmen, ağır hizmet araçlarına ilişkin yeni kurallar, 16 tonun üzerindeki ağır kamyonlar için %15 emisyon azaltımı olarak belirlenen mevcut 2025 hedefini koruyor.
Yasa ayrıca 2030 yılından itibaren 7,5 tonun üzerindeki yeni kamyonların emisyonlarını %45 oranında azaltmasını, 2035 yılından itibaren bu oranın %65’e çıkmasını ve nihayet 2040 yılından itibaren %90 emisyon azaltımına ulaşmasını öngörmektedir. Yeni şehir içi otobüslerin 2035 yılına kadar tamamen sıfır emisyon hedefine ulaşması ve altı yıl içinde %90’lık bir ara hedefe ulaşması gerekecektir.
Resmi verilere göre, ağır hizmet araçları AB’de kara yolu taşımacılığından kaynaklanan sera gazı emisyonlarının %25’inden fazlasından sorumludur. Avrupa Komisyonu, kara yolu taşımacılığını düzenleme çabaları çerçevesinde Şubat 2023’te ağır vasıtalar için karbondioksit emisyon standartlarının gözden geçirilmesini önermiştir.
Kamyon ve otobüs üreticilerinin, hidrojen ve biyometan gibi yenilenebilir alternatiflerin zamanında üretilememesi ve dolayısıyla mümkün olmayan seçenekler olması nedeniyle, Brüksel merkezli kampanya grubu Transport & Environment’ın “acımasız bir geçiş” olarak tanımladığı elektrifikasyona yatırım yapmaları gerekecektir.
Carbon Tracker adlı STK’nın otomotiv analisti Philip Hunter yeni yasayı memnuniyetle karşıladı ancak ağır vasıta üreticilerinin karşılaşacağı zorlukları vurgulayan yakın tarihli bir rapora dikkat çekti; zira bu sektörün filosunda şu anda %2’den az sıfır emisyonlu araç bulunuyor.
Hunter verdiği demeçte, “Üreticilerin bataryalı elektrikli ağır hizmet araçlarının üretimini hızla artırmaları ve filo operatörlerinin sıfır emisyonlu araçları benimsemelerinin desteklenmesini sağlamak için şarj altyapısı sağlayıcılarıyla iş birliği yapmaları gerekiyor.” dedi.
Politika yapıcılar ve AB yetkilileri, Avrupa Parlamentosu, Komisyon ve AB Konseyi arasındaki kurumlar arası müzakereler sırasında yeni kuralların rekabetçilikle uyumlu olması konusunda ısrar ederken, sektör temsilcileri taşımacılığın yeşil dönüşümünü hızlandırmak için defalarca “teşvik edici politikalar” çağrısında bulundu.
Dünya Taşımacılık Örgütü (IRU) AB savunuculuk direktörü Raluca Marian, AB genelinde yeterli şarj istasyonu ve uzun mesafeler için batarya kapasitesi bulunmaması nedeniyle ulaşılan hedefleri “idealist” ve “enerji tedarik olanakları ve sahadaki ticari gerçeklerden kopuk” olarak nitelendirdi.
Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) Genel Müdürü Sigrid de Vries de benzer endişeleri yineleyerek üreticilerin karbonsuzlaştırma konusunda “ellerinden geleni yaptıklarını” ancak bunun “büyük ölçüde kendi kontrolleri dışında” olan koşullara bağlı olduğunu söyledi.
Almanya merkezli ağır ticari araç üreticisi Trailer Dynamics’in kurucu ortağı ve genel müdürü Michael Nimtsch’e göre bugün kabul edilen yasa, iklim nötrlüğüne ve ağır yük taşımacılığının karbonsuzlaştırılmasına giden yolu açan bir “kilometre taşı”.
Komisyon, 2027 yılına kadar yeni yasanın etkinliğini ve yeni kamyon ve otobüslerin tüm yaşam döngüsü karbondioksit emisyonlarını değerlendirmek ve raporlamak için ortak bir metodoloji geliştirme olasılığını değerlendirecektir.