Dünyanın en büyük petrol şirketlerinden ExxonMobil, Kaliforniya eyaletine dava açtı. Nedeni, şirketleri iklim riskleri ve karbon emisyonları konusunda daha fazla açıklama yapmaya zorlayan iki yeni yasa. ExxonMobil’e göre bu düzenlemeler, ifade özgürlüğünü ihlal ederken şirketleri ideolojik bir çizgiye itiyor.
Kaliforniya, geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren SB 253 ve SB 261 adlı yasalarla, yıllık geliri 1 milyar doların üzerindeki şirketlere yeni bir sorumluluk yükledi. Artık bu şirketler, yalnızca doğrudan emisyonlarını (fabrika, enerji kullanımı gibi) değil; tedarik zinciri, taşımacılık, atık gibi dolaylı emisyonlarını da kamuya açıklamak zorunda. Üstelik bu açıklamalar, şirketlerin finansal risk raporlarıyla da ilişkilendirilecek.
ExxonMobil bu tabloyu “adil olmayan bir yük” olarak görüyor. Şirket, hâlihazırda kendi iklim raporlarını yayımladığını, ancak bu yasaların “gerçek veriye değil, tahmine dayalı spekülasyonlara” neden olacağını savunuyor. Bir diğer argüman ise ifade özgürlüğü: ExxonMobil, bu yasaların şirketleri “politik içerikli açıklamalar” yapmaya zorladığını iddia ediyor.
Kaliforniya ise geri adım atmaya niyetli değil. Eyalet yetkilileri, bu düzenlemeleri “iklim krizine karşı şeffaflık devrimi” olarak tanımlıyor. Onlara göre, büyük şirketlerin gerçek emisyon ayak izlerini gizlemesi, iklim politikalarının en büyük engellerinden biri. Bu dava, yalnızca bir hukuk mücadelesi değil; aynı zamanda “şeffaflığın sınırları” üzerine yürüyen küresel tartışmanın bir yansıması. İklim krizi artık sadece çevre politikalarının değil, iş dünyasının, finansın ve hukukun da gündeminde.
ExxonMobil’in açtığı dava, şu soruyu yeniden gündeme taşıyor: Şirketler gerçekten ne kadar hesap vermeye hazır? Sürdürülebilirlik raporlaması bir “yük” mü, yoksa geleceğin iş yapma biçiminin kaçınılmaz parçası mı?