Dünyamız gün geçtikçe daha kurak bir hale geliyor. Dalga gücüyle çalışan şamandıralar, günde binlerce litre tatlı su üreterek su kıtlığına umut oluyor.
Su, 21. yüzyılın en büyük kriz başlıklarından biri. Dünyanın pek çok noktasında insanlar güvenilir içme suyu bulmakta zorlanıyor. Geleneksel arıtma tesisleri pahalı, enerjiye bağımlı ve çevreye zarar verebiliyor. İşte tam bu noktada Kanadalı girişim Oneka Technologies devreye giriyor: Denizin dalgalarını kullanarak tuzlu suyu tatlı suya dönüştüren yenilikçi bir sistem geliştirdi.
Oneka’nın şamandıraları elektriğe ihtiyaç duymuyor. Dalgalardan aldığı hareketle deniz suyunu filtrelerden geçiriyor, tuz ve kirleri ayırıyor ve içilebilir hale getiriyor. Sonra da bu temiz suyu kıyıya bir boruyla taşıyor. Yani ne dizel jeneratör, ne devasa enerji tüketimi… Tamamen kendi kendine çalışan, çevreyle dost bir çözüm.
Üstelik kapasitesi hiç de küçük değil: Tek bir şamandıra günde yaklaşık 50 bin litre su üretebiliyor. Bu miktar, 1.500 kişinin günlük ihtiyacını karşılamaya yetiyor. Daha fazla su gerektiğinde, yan yana birkaç şamandıra kurulabiliyor.
Ekosisteme Duyarlı
Teknolojinin bir başka artısı da ekosisteme duyarlı olması. Filtreler o kadar ince çalışıyor ki balık yumurtaları ve küçük canlılar zarar görmüyor. Tuzlu suyun geri bırakılması (brine) ise denizde hızla seyrelerek doğaya ek yük getirmiyor. Florida’da kurulan şamandıralar, zamanla çevresinde minik yapay resifler bile oluşturmuş.
Oneka şu an Şili ve Kaliforniya’da projeler yürütüyor. Şili’de endüstriyel kullanım için tatlı su tasarrufu sağlanırken, Kaliforniya’daki Fort Bragg kasabasında kuraklık dönemlerinde yerel halkın suya erişimini güvence altına alıyor. Şirketin hedefi, bu sistemi önce birkaç pilot bölgede kanıtlamak, ardından üretimi büyütmek. CEO Dragan Tutic’in sözleri vizyonu özetliyor: “Bizim için bu sadece bir yenilik değil. Dalga enerjili arıtmanın, toplumların suya erişiminin doğal bir parçası haline gelmesini istiyoruz.”