Günümüzde şirketlerin sürdürülebilirlik stratejileri, yalnızca çevresel değil aynı zamanda yönetsel bir mesele haline geldi. Peki kurumunuz hangi sürdürülebilirlik güzergâhında ilerliyor?
Giderek karmaşıklaşan ve tahmin edilmesi zorlaşan bir dünyada yaşıyoruz. Siyasi, ekonomik ve ekolojik dalgalanmalar sadece bireyleri değil, şirketleri de yeni karar noktalarına sürüklüyor. Bu nedenle sürdürülebilirlik artık bir “iyi niyet göstergesi” değil, şirketlerin varlıklarını sürdürebilmeleri için kritik bir stratejiye dönüşmüş durumda.
İngiltere merkezli sürdürülebilirlik odaklı düşünce kuruluşu Forum for the Future, belirsizlik ortamında şirketlerin stratejik yönünü belirleyebilmeleri için “uygulamalı gelecek senaryoları” yaklaşımını öneriyor. Kuruluş, 2023 yılında geliştirdiği dört ana güzergâh ile şirketlerin hangi sürdürülebilirlik zihniyetiyle hareket ettiklerini anlamlandırmayı kolaylaştırıyor.
Dört Yol
Bu dört güzergâhtan ilki olan “Kâr Öncelikli” yaklaşım, değişim yerine kısa vadeli getiriyi önceleyen, sürdürülebilirliği yalnızca finansal avantaj sağladığı sürece dikkate alan bir zihniyeti temsil ediyor. Son yıllarda dünya genelinde yükselen anti-ESG söylemler, bu yaklaşımın şirketlerde nasıl güç kazandığını gösteriyor. Bu noktada, sürdürülebilirlik çabalarını iş gerekçeleriyle temellendirmek önemli bir savunma stratejisi haline geliyor.
İkinci güzergâh olan “Yüzeysel Adımlar”, derinlikten yoksun, gösterişe dayalı ama etkisiz sürdürülebilirlik uygulamalarını içeriyor. Ekonomik durgunluk, tedarik zinciri sorunları ve regülasyon karmaşası gibi nedenlerle şirketlerin sürdürülebilirlik kaynaklarını başka alanlara yönlendirmesi sıkça görülüyor. Ancak bu, sürdürülebilirliğin aslında tüm bu belirsizliklerle başa çıkmada bir araç olduğunu görmezden gelmek anlamına geliyor.
Bir başka yaygın güzergâh ise “Teknolojiye Aşırı Güven”. Teknoloji şüphesiz dönüşüm için güçlü bir araç. Ancak onu sihirli bir çözüm olarak görmek, sosyal normları, davranış değişimini ve toplumsal katılımı göz ardı etme riskini doğuruyor. Bugün birçok ülkede sürdürülebilirlik adına büyük teknolojik adımlar atılıyor: İngiltere’de jeomühendislik deneyleri, Birleşik Arap Emirlikleri’nde yapay yağış teknolojileri, Brezilya’da afet uyarı sistemleri bunlardan yalnızca birkaçı. Fakat bu örnekler, teknolojinin potansiyelini gösterse de uzun vadeli etki için daha bütüncül bir bakış gerekiyor.
Tüm bu senaryoların yanında, umut veren bir güzergâh da var: “Dönüşüm Cesareti.” Bu yaklaşımı benimseyen şirketler, hükümetler, yatırımcılar ve sivil toplumla iş birliği yaparak kalıcı, sistemik değişimler yaratmayı hedefliyor. PwC’nin verilerine göre, her ne kadar olumsuz manşetler yaygın olsa da şirketlerin büyük kısmı sürdürülebilirlik hedeflerini artırıyor ve iklim taahhütlerine sadık kalıyor. Çin’in temiz enerjiye yaptığı 940 milyar dolarlık yatırım, Brezilya’nın 2025’te ev sahipliği yapacağı COP30 zirvesi gibi gelişmeler dönüşüm iradesinin hâlâ güçlü olduğunu gösteriyor.
Ortak Adımlar Mümkün
Tüm bu güzergâhlar aynı anda var olabilir ve bir şirketin bulunduğu sektör, coğrafya veya piyasa dinamikleri hangisinin baskın olduğunu etkileyebilir. Ancak hangi yolda olunursa olunsun, sürdürülebilirlik stratejilerini yeniden kalibre etmek için bazı ortak adımlar mümkün. Sürdürülebilirlik dilini sadeleştirmek, kutuplaştırıcı söylemler yerine birleştirici bir dil kullanmak, küçük adımlarla başlamak, yerel uygulamaları teşvik etmek ve sadece aynı görüşteki kişilerle değil, farklı düşünenlerle de diyalog kurmak bu yeniden yapılanmanın temel taşları olabilir. Başka bir deyişle, stratejinizi sadece kendi yankı odanızdan değil, farklı düşüncelerden besleyerek yeniden inşa etme zamanı.
Peki şirketiniz bu sorulara nasıl cevap veriyor: Sürdürülebilirlik anlatınızı herkesin anlayabileceği bir dille kurabiliyor musunuz? Yeni paydaşlarla temas kurabiliyor musunuz? Hem büyük vizyonları hem küçük adımları birlikte taşıyabiliyor musunuz? Ve en önemlisi, insanlara, zamana ve farklı görüşlere karşı cömert misiniz?
Eğer bu soruların yanıtları sizi tatmin etmiyorsa, şimdi stratejinizi gözden geçirmenin ve yeni bir sayfa açmanın tam zamanı olabilir.