Dünya genelinde iklim krizinin etkileri şiddetlenirken, fosil yakıt devlerinin bilimsel olarak inkâr edilemeyecek boyutta sorumluluk taşıdığı yeni bir araştırmayla ortaya kondu.
Dartmouth College tarafından yayımlanan çalışmaya göre, dünyanın en büyük 111 fosil yakıt şirketi, bugüne kadar 28 trilyon dolarlık ısı kaynaklı iklim zararına neden oldu. Bu rakam, ABD ekonomisinin geçen yıl ürettiği toplam mal ve hizmetlerin değerine neredeyse eşit.
Bilimsel İnkâr Mümkün Değil
Nature dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, iklim değişikliğinin neden olduğu sıcaklık artışları sonucunda yaşanan zararların yarısından fazlası yalnızca 10 büyük petrol, kömür ve doğalgaz şirketine ait. Bu şirketler arasında Chevron, ExxonMobil, BP, Shell, Rus devletine ait Gazprom ve Suudi Arabistan’ın milli enerji şirketi Saudi Aramco yer alıyor. Dartmouth’tan iklim bilimci ve çalışmanın ortak yazarı Justin Mankin, Euronews’e verdiği demeçte, “Artık bilimsel olarak inkâr perdesi ortadan kalktı. Zararı hangi şirketin verdiğini açıkça izleyebiliyoruz.” dedi.
Emisyonların Hasarı Simülasyonlarla Hesaplandı
Araştırmacılar, bu 111 şirketin nihai ürünlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarını analiz ederek, bu emisyonların küresel yüzey sıcaklıklarını nasıl etkilediğini belirlemek için 1.000 farklı bilgisayar simülasyonu kullandı. Her bir şirketin emisyonlarının yok sayıldığı senaryolarla karşılaştırmalar yapılarak, gerçek hasar miktarları hesaplandı. Elde edilen sonuçlara göre, yalnızca Chevron’un faaliyetleri Dünya’nın sıcaklığını 0.025°C artırdı ve yaklaşık 1.98 trilyon dolarlık iklim hasarına neden oldu. Bu zarar miktarıyla Chevron, Saudi Aramco (2.05 trilyon $) ve Gazprom’un (2 trilyon $) ardından üçüncü sırada yer aldı.
Dava Sayısı Artıyor, Şirketler Direniyor
Araştırma, küresel çapta fosil yakıt şirketlerine karşı açılan en az 68 iklim davasının temelini güçlendirecek nitelikte. Bu davaların yarısından fazlası ABD’de açılmış durumda. Araştırmaya göre, davacıların yalnızca şirketlerin emisyon bilgilerini bilmesi bile dava açmak için yeterli olabiliyor. Bilimsel veriler ise süreci daha şeffaf ve düşük maliyetli hale getiriyor. ABD, New York ve Vermont gibi eyaletler fosil yakıt şirketlerini sera gazı salımlarından sorumlu tutacak ve iklim zararlarını karşılamaya zorlayacak yasalar çıkardı. Diğer eyaletler de benzer yasaları değerlendirme aşamasında. Öte yandan, enerji şirketleri bu girişimlere karşı hukuki mücadele yürütüyor.
Avrupa’dan Alternatif Kullanım Önerisi
Avrupa Yeşiller Partisi, eğer bu 28 trilyon dolar zarar önlenebilseydi, bununla neler yapılabileceğine dair bir değerlendirme paylaştı. Partiye göre, 100% yenilenebilir enerjiye geçiş 4 trilyon dolara, evrensel konut ve enerji verimliliği hedefleri ise 3 trilyon dolara mal olabilirdi. Açıklamada, “Gezegenimize zarar veren şirketler artık bu zararın bedelini ödemeli.” denildi.
Kaynak: Reuters